بیماری کالازار

تعریف بیماری

بیماری کالازار یک بیماری تب دار عفونی  انگلی است که عامل آن تک یاخته ای از جنس لیشمانیا می باشد وبیماری قابل انتقال بین انسان و حیوان Zoonose است.

نحوه انتقال بیماری

انتقال از طریق نیش پشه خاکی های آلوده می باشد. به ندرت انتقال از طریق گاز گرفتن توسط یک جونده آلوده نظیر هامستر ، پیوند اعضاو تلقیح تصادفی در کارکنان آزمایشگاه صورت می گیرد. 

دوره نهفتگی بیماری چند هفته تا چند ماه است و در ایران غالبا بیماری در اطفال زیر 10سال بخصوص کودکان 6 ماهه تا 2 ساله دیده می شود و بزرگسالان بخصوص تازه واردین به مناطق آلوده ممکن است مبتلا گردند.در ایران بیماری به دو فرم حاد و مزمن بروز می کند.  

شکل حاد بیماری با شروع ناگهانی تب شدید، گاهی استفراغ و لرز است.در عرض یک تا دوهفته تب دائم ویا منقطع ، بزرگی طحال و کبد ، تورم غدد لنفاوی و خونریزیهای زیر جلدی  دیده می شود. در بعضی موارد بیماران علایمی شبیه بیماری حصبه دارند که همراه با ضعف عمومی و تب بالا رونده تا 40 درجه سانتی گراد می باشد.

لیشمانیوز احشایی در سگ

  اولین نشانه های این بیماری در سگ ها لاغری و غیر فعال شدن ، کم شدن موها بخصوص در اطراف چشمها ،ضایعات پوسته دار، زخم ،کشیده شدن پنجه ها و ترشحات چرکی چشم می باشد. 

مخزن بیماری

در ایران مخزن اصلی بیماری گوشتخواران وحشی (روباه –شغال) و سگ های حانگی می باشند و انسان بطور تصادفی مبتلا می گردد.

روشهای تشخیص

در مناطق بومی با توجه به نشانه های بالینی یعنی تب ، بزرگی طحال وکبد و کاهش گلبولهای سفید خون (کمتر از 4000 گلبول سفید در هر میلی متر مکعب خون) بیماری کالازار مطرح می شود .

تشخیص قطعی تنها بر اساس مشاهده مستقیم انگل در مواد حاصل از آسپیراسیون مغز استخوان ، یا غددلنفاوی پس ازتهیه گسترش و روش رنگ آمیزی و همچنین استفاده از محیط کشت مخصوص ویا تستهای سرولوژیک اختصاصی امکان پذیر می باشد.

درمان

در صورت عدم درمان 95-75در صد بیماران مبتلا به فرم پیشرفته بیماری خواهند مرد و در مان به موقع منجر به بهبودی حواهد شد .استراحت در بستر ، مراقبتهای پرستاری از نظر بهداشت  ، رژیم غذایی حاوی پروتئین کافی ، ویتامینهای ضروری از مسائل عمده در درمان یک بیمار مبتلا به کالازار است.

درمان داروئی اختصاصی استفاده از ترکیبات پنج ظرفیتی انتی مان می باشد.

پیشگیری

مراقبتهای پیشگیری کننده فردی نظیر استفاده از لباس و پوشاندن مناطق باز بدن (بخصوص در ساعات غروب) ، مصرف پمادهای دور کننده حشرات و استفاده از پشه بند در هنگام استراحت می باشد.

انتشار بیماری در ایران

بیماری کالازار در ایران در استان اردبیل در شهرستان مشکین شهر  ، در جنوب فارس در شهرستان جهرم و روستاهای اطراف به شکل بومی وجود دارد.

 تهیه کننده : مهین فرهمند 

 Mahin362002@yahoo.com